Paylar veya hisse senetleri, anonim şirketler tarafından ortaya çıkarılır ve şirketin sermayesine belirli bir katılma payı sağlar. Pay alan yatırımcı şirkete ortak olur. Pay, sahibine ortaklık hakkı, yönetime katılma (oy) hakkı, kâr payı alma hakkı gibi hakların yanında bilgi alma hakkına da sahip olur. Pay sahipleri temel olarak iki türlü gelir sağlama imkanı vardır: Bunlar sermaye kazancı ve kâr payıdır.
Anonim ve limited şirketlerin gündeminde olan konulardan biri sermaye artırımıdır. Kısaca tanımlarsak şirketin bilançosunda gözükmekte olan sermayesinin belirli bir miktar artırılmasıyla tanımlayabiliriz. Sermaye artırımı farklı çeşitli şekillerde yapıldığı gibi yapılmasının altında da isteğe bağlı ya da zorunlu farklı sebepler taşımaktadır. Sermaye artırımının temelinde şirketin yeni sermaye yaratma isteği bulunmakla birlikte şirketin bu sermaye kullanılarak yapacağı yeni yatırımlar da en iyi şekilde hedefe ulaşmayı sağlamasıdır. Sermaye artırımının zorunlu sebeplerden dolayı yapıldığı
Payın değerindeki olası artıştan elde edilen gelirler sermaye kazancı olarak geçer. Fakat, payların fiyatlarının yatırımcıların beklentilerine bağlı olarak oluşan arz ve talebe göre borsada değişkenliği olduğu için, dolayısıyla her an düşebileceği de unutulmamalıdır. Sermaye arttırımı hakkında detaylı bilgi için ilgili makalemize göz atabilirsiniz.https://www.serbestpiyasa.net/sermaye-artirimi-finansal-kaynak-icindir/
Kar Payı
Şirketler yıl sonunda kâr ettiği takdirde, bunun dağıtılmasından elde edilen temettü (kâr payı) geliridir. Payları borsada işlem gören şirketler kâr dağıtıp dağıtmamak konusunda istedikleri gibi hareket edebilir bu konuda serbestler. Borsada işlem gören şirketler kârını nakit veya bedelsiz pay ihraç ederek dağıtabilir.
Hisseli Tapunun Satışı Mümkün müdür?
Hisseli tapunun satışın da önünüze çıkacak herhangi bir engel bulunmamaktadır. Satış Noter’de yapılan sözleşme ile yahut tapu sicilinde gerçekleştirilecektir. Ancak burada diğer pay sahiplerinin bir önalım / şufa hakkına sahip olduğunun bilinmesi gerekmektedir. Bundan dolayı gayrimenkul üzerindeki hisseler ve paylar başka birine satılmış olsa dahi diğer paydaşlar yeni pay sahibinden bu payları satın alma hakkı elinde bulunur. Hisseli tapu satışları için Borsa İstanbul A.Ş ‘den inceleme yapabilirsiniz.
Hisse Senedine Neden Yatırım Yapılmalı?
Hisse senedine yatırım yaparak yatırım yaptığınız şirkete ortak olma hakkını elde edersiniz.
Yatırım yaptığınız şirketin kar payı (temettü) ve sermaye artırımına katılma hakkına sahip olursunuz.
Hisse senetleri, yatırımcıların piyasaların açık olduğu sürelerde dilediği zaman alıp dilediği zaman piyasada satabildiği bir finansal üründür.
Vergi avantajı vardır ve hisse senedi alım-satımından elde edilen gelire uygulanan stopaj oranı %0’dır.
Hisseli Tapu Satın Alırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Satın alınan kısmın (ofis, daire, iş yeri vb.) gayrimenkulün belirli bir kısmı değil ana gayrimenkulün tamamına ait bir pay olduğu bilinmesi gerekir.
Diğer pay sahiplerinin ön alım haklarını kullanmamaları için o kişilerden yazılı şekilde onay alınması gerekir onay alındıktan sonra işlem rahatça yapılabilir.
Pay sahiplerinden onay alınmadığı takdirde satış işlemi diğer pay sahiplerine noter kanalıyla en kısa sürede bildirmeleri gerekir.
Pay sahipleri bildirim tarihinden üç ay sonra ön alım haklarını kullanma hakları sona ermiş olur.
Satış bedelinin düşük gösterilmemesine dikkat edilmelidir. Dikkat edilmediği takdirde sıkıntılar yaşanabilir.
Eğer tüm hisse / pay sahiplerinin gayrimenkulü satın alınıyorsa bütün pay sahiplerinin (yahut onları temsil eden pay sahiplerinin) devir esnasında tapuda olması gerektiği bilinmelidir.
Tarımsal arazilerdeki payların devrine ilişkin bir takım kısıtlamalar bilinmelidir. Bu konuda detaylı bilgi için Tarımsal Arazilerin Satışı başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Satın alınacak gayrimenkulün hisseli olup olmamasından bağımsız olarak da (haciz veya ipotek olup olmadığının kontrol edilmesi vb.) belirli hususlara dikkat edilmesi gerekiyor.
Hisseli Tapuya İlişkin Yargıtay Kararları
HD. Esas. 2010/12408 Karar. 2011/1723 Tarih. 21.2.2011
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi davasına dair karar temyiz edilmeksizin 17/2/2009 tarihinde kesinleşmesi üzerine, hüküm kanun yararına Cumhuriyet Savcılığınca temyiz edilmiştir.
El birliği mülkiyetinin hisseli tapuya çevrilmesine ilişkin davanın yapılan yargılaması sonunda yerel mahkemece verilen ve Yargıtayca incelenmeksizin kesinleşmiş bulunan hükmün kanun yararına bozulması Adalet Bakanlığının yazısı üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından istenilmekle dosyadaki tüm evraklar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
El birliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesine karar verilirken HUMK.’nun 388/son maddesi gereğince hüküm fıkrasında her bir paydaşa isabet eden payların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olup mahkemece veraset ilamına atıfla yetinilmesi doğru olmadığından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Adalet Bakanlığının gösterdiği lüzum üzerine kanun yararına bozma isteğinin kabulü gerekmiştir.
Tapuda Arsa Payı Hesaplama Nasıl Yapılır?
Tapuda arsa payı hesaplama şu şekilde yapılır; Apartmanın parseli 3000 metrekare, Toplam bağımsız bölüm sayısı 30 adet, 30 nolu bağımsız bölümün tapuda arsa payı 120/1120 olsun.
Üzerinde yapının bulunduğu arsa için birden çok hak sahibi varsa pay, kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmadan hesaplanmaz. Arsa payı hesaplamalarında tutarsızlık olduğunu fark eden hak sahipleri, ilgili makamlara başvurarak durumun yeniden değerlendirilmesini talep edebilirler. Mahkeme sonucunda gerek görülürse de oranlar yeniden hesaplanabilir.
Bir önceki yazımız olan SERMAYE ARTIRIMI NEDİR? NEDEN YAPILIR? (2023) başlıklı makalemizde BEDELLİ SERMAYE ARTIRIMI NEDİR?, BEDELSİZ SERMAYE ARTIRIMI NEDİR? ve SERMAYE ARTIRIMI NEDEN YAPILIR? hakkında bilgiler verilmektedir.