Türkiye’de otomotiv sektörünü canlandırmak ve çevre kirliliğini azaltmak amacıyla uygulanan hurda araç teşviki, belirli yaş ve şartları taşıyan araçların hurdaya ayrılması karşılığında yeni araç alımlarında vergi avantajları sunan bir uygulamadır. Bu teşvik ile trafikteki eski ve güvenlik riski taşıyan araçların yerine daha çevre dostu ve güvenli modellerin geçmesi hedeflenir. Bu sayede hem trafik kazalarının azaltılması hem de çevreye verilen zararların önlenmesi amaçlanır. Ayrıca hurda araç teşviki ile yerli üretim araçların desteklenmesi, ülke ekonomisine katkı sağlanması da göz önünde bulundurulur.
Hurda Araç Teşviki Kapsamındaki Araçlar
Hurda araç teşviki başvurmak için bazı kriterler bulunur. Bu teşvik kapsamında yer alan araçlar genel olarak şu şekilde sınıflandırılabilir:
- Yaşlı Araçlar: Türkiye’de hurda teşvikinden yararlanmak için genellikle 25 yaş ve üzerindeki araçlar hedeflenir. Ancak bu yaş sınırı her yıl yapılan düzenlemelerle değişebilir. Örneğin 1995 model ve daha eski araçlar bu kapsama girebilir.
- Aşırı Hasarlı Araçlar: Trafik kazaları veya çeşitli sebeplerle ciddi şekilde hasar gören araçlar da hurdaya çıkarılabilir. Bu araçlar, onarımı ekonomik olmayan ve trafiğe çıkamayacak kadar zarar görmüş olan araçlardır.
- Teknik Olarak Arızalı Araçlar: Sürekli arıza yapan ve bakım maliyetleri çok yüksek olan araçlar da hurda teşviki kapsamına girebilir. Bu tür araçlar genellikle güvenlik riski oluşturduğu için trafiğe çıkmaları önerilmez.
Yani hurda araç teşviki kapsamında yer alacak araçlar, genellikle eski, güvenlik sorunu olan ve ekonomik olarak onarılması mantıklı olmayan araçlar olmalıdır. Ancak düzenli bakımları yapılmış ve az kullanılmış olan araçlar bu teşvikten yararlanamaz.
İçindekiler
Hurda Teşviki ile Yeni Araç Alımında Sağlanan İmkanlar
Hurda teşviki ile yeni araç alımında bazı kısıtlamalar vardır. Örneğin bu teşvik ile satın alınabilecek araçların özellikleri belirli kurallara dayanır:
- Yerli Üretim Araçlar: Hurda teşviki kapsamında yerli üretim araçlar daha çok tercih edilir. Bu sayede yerli otomotiv sektörünün desteklenmesi ve Türkiye ekonomisinin güçlendirilmesi amaçlanır. Yerli üretim araçlara yönelik sağlanan teşvik, yerli üreticilerin teşvik edilmesi açısından oldukça önemlidir.
- Çevre Dostu Araçlar: Elektrikli ve hibrit araçlar gibi çevre dostu modellere yönelik teşviklerde farklı indirim oranları uygulanabilir. Bu tür araçlar, hem çevreyi koruma açısından hem de trafik güvenliği açısından önemli avantajlar sunar.
- Motor Hacmi ve Araç Türü: Alınacak aracın motor hacmi ve türü de hurda araç teşviki uygulamalarında önemli bir rol oynar. Örneğin küçük motor hacmine sahip araçlar daha yüksek indirimlerden yararlanabilir. Ayrıca binek araçlar ile ticari araçlar için farklı teşvik oranları geçerli olabilir.
Bu teşvik ile alınacak araçlarda ÖTV indirimleri uygulanır. Ancak bu indirim oranları aracın özelliklerine göre değişir. Örneğin düşük motor hacmine sahip araçlar için daha büyük indirimler yapılabilir.
Hurda Araç Teşviki İle Sağlanan ÖTV İndirimi
Hurda araç teşviki kapsamında sağlanan ÖTV indirimi belirli faktörlere bağlı olarak değişir. Bu faktörler arasında aracın motor hacmi, vergi dilimi, aracın türü ve satış fiyatı bulunur. Daha düşük ÖTV dilimine giren araçlar için daha yüksek indirimler söz konusu olabilir.
Motor hacmi de teşvikten alınacak indirimi etkileyen önemli bir unsurdur. Küçük motor hacmine sahip araçlar daha büyük oranlarda indirim alabilir. Ayrıca araç türü de belirleyici bir faktördür. Örneğin binek araçlar ve ticari araçlar için uygulanan indirim oranları farklı olabilir.
2025 yılında yapılacak düzenlemelerle hurda araç teşviki için belirlenen indirim oranları daha da artabilir. Bu durum, eski araç sahiplerinin yeni araç alımını teşvik ederek, otomotiv sektörünün daha modern ve çevre dostu hale gelmesine olanak tanıyacaktır.
Hurda Araç Teşvikinden Kimler Faydalanabilir?
Hurda araç teşvikinden faydalanabilen kişiler şunlardır:
- Bireysel Araç Sahipleri: 25 yaş ve üzeri araçlara sahip olan bireysel vatandaşlar, belirli şartları yerine getirmeleri durumunda hurda teşvikinden yararlanabilirler.
- Ticari Araç Sahipleri: Kamyonet, minibüs gibi ticari araçlara sahip olan kişiler de hurda teşvikinden faydalanabilirler. Ticari araç sahipleri, araçlarını hurdaya vererek daha uygun fiyatlarla yeni araç alabilirler.
- Şoför Esnafı: Taksi, minibüs gibi araçlarla esnaflık yapan kişiler de hurda teşvikinden yararlanabilir. Bu sayede ticari araçlarını yenileyebilirler.
2025 Hurda Araç Teşviki Düzenlemeleri
Türkiye’de 2025 yılı itibariyle hurda araç teşviki ile ilgili yeni düzenlemeler yapılması bekleniyor. Bu düzenlemelerle birlikte 25 yaş ve üzeri, 2000 model ve daha eski araçların geri dönüşüme verilmesi teşvik edilecektir. Meclise sunulan teklif doğrultusunda, hurda araçlarını geri dönüşüme veren vatandaşlar, Türkiye’de üretilmiş yeni araçlarını ÖTV muafiyetiyle satın alabilecekler. Ayrıca taksi ve minibüs gibi ticari araç sahiplerine de ÖTV ve KDV muafiyeti sunulması planlanmaktadır.
Bu yeni düzenlemelerle, daha fazla eski araç trafikten çıkarılacak ve yerini daha çevre dostu ve güvenli araçlar alacaktır. Hurda araç teşvikinin sağladığı vergi avantajları, vatandaşların daha uygun fiyatlarla yeni araç sahibi olmasına olanak tanıyacaktır.
