Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi emeklilik döneminde gelir kaybını en aza indirmek amacıyla oluşturulan bir sistemdir. Hayata geçirilmesi planlanan bu sistem, çalışanların aktif çalışma dönemlerindeki yaşam standartlarını emeklilik sürecinde de korumalarını hedefler. Aynı zamanda hane halkı tasarruflarını artırmayı amaçlayan bir yapıya sahiptir. Bu sistem, emeklilere ek gelir sağlamanın yanı sıra bireysel birikimlere yatırım yaparak gelecekteki maddi güvenliği artırır.
Bir başka ifadeyle tamamlayıcı emeklilik sistemi giriş çalışanlar, işverenler ve devletin ortak katkılarıyla oluşturulan ikinci basamak bir emeklilik sistemidir. Sistemde, çalışanın bireysel hesabına her ay düzenli olarak yapılan katkılar, özel emeklilik yatırım fonlarına yönlendirilir ve bu birikimler, emeklilik döneminde kullanılabilir hale getirilir. Çalışanlar, yatırımlarını yönlendirme ve farklı fonlar arasında tercih yapma özgürlüğüne sahiptir.
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi Ne Zaman Başlayacak?
Bu yeni sistem, 2024-2026 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında tanıtılmıştır. Programda, emeklilere ek gelir sağlama amacıyla bu sistemin kurulacağı vurgulanmıştır. Otomatik Katılım Sistemi (OKS), işveren katkılarıyla desteklenerek ikinci basamak emeklilik modeline dönüştürülecektir. Henüz kesin bir tarih açıklanmamış olsa da TES başvuru sürecinin 2025 yılının son çeyreğinde başlaması beklenmektedir.
İçindekiler
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi Özellikleri Nelerdir?
OVP’de açıklanan plana göre, mevcut kıdem tazminatı sistemi, yeni emeklilik modeli olan tamamlayıcı emeklilik sistemi özellikleri ile yeniden yapılandırılacaktır. Bu modelde, işverenler çalışanların maaşlarının belirli bir oranını (%8,33) bireysel fon hesaplarına yatırmayı taahhüt eder. Çalışanın bireysel hesabında biriken bu katkılar, emeklilik döneminde ek gelir olarak kullanılacaktır. Bu sistem, bireylerin hem işveren katkılarıyla hem de devlet destekleriyle daha güçlü bir emeklilik birikimi oluşturmasına olanak tanır.
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemine Katılım Zorunlu mu?
Sistemin yürürlüğe girmesiyle birlikte özel sektörde çalışan bireylerin kademeli olarak bu sisteme dahil edilmesi planlanmaktadır. İlk etapta karma bir katılım modeli uygulanacak ve ilerleyen süreçte bireyler isteğe bağlı olarak TES’ten faydalanabilecek. Bu model, çalışanlara emeklilik planlarını daha aktif bir şekilde yönetme imkanı sunar.
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi Nasıl Çıkış Yapılır?
Bu sistemde katılımcıların cayma veya ayrılma hakkı sınırlıdır. Çıkışlar yalnızca emeklilik yaşına ulaşma, vefat veya maluliyet durumları gibi özel koşullarla sınırlandırılmıştır. Bunun dışında, bireyler belirli durumlarda birikimlerinin bir kısmını alabileceklerdir. Örneğin, evlilik, ciddi sağlık sorunları veya işsizlik gibi nedenlerle başvuru yapan bireyler, bireysel hesaplarındaki birikimlerinin bir kısmını erken çekme hakkına sahip olabilir.
Kıdem tazminatları ise mevcut durumda işten ayrılma anında alınırken, TES ile birlikte bu tazminatların tamamı emeklilik döneminde kullanılmak üzere birikime yönlendirilecektir. Ancak, çalışanlar 60 yaşından önce işten ayrıldıklarında tazminatlarının yarısını bir defalık ödeme olarak alabileceklerdir. Kalan tutar ise emeklilik koşulları tamamlandığında kullanılabilecektir.
TES’te Çalışanlar İş Değiştirirse Ne Olur?
Çalışan, iş değişikliği yaparsa bireysel fon hesabındaki birikimleri korunur. Eğer iş veya hizmet akdi, ahlak ve iyi niyet kurallarına uyulmadığı gerekçesiyle feshedilirse, işveren ve devlet katkılarının bir kısmı bloke edilir ve hukuki süreç tamamlanana kadar hesapta tutulur. Çalışma süresi bir yıldan kısa olan çalışanların fon birikimleri de aynı şekilde yönetilecektir.
Emekli Olanlara Toplu Ödeme İmkanı
Çalışanlar emeklilik dönemine geldiklerinde, bireysel hesaplarında biriken tutarın yüzde 25’ine kadar olan kısmını toplu ödeme olarak alabilir. Geriye kalan tutar ise düzenli olarak aylık ödemeler şeklinde yapılacaktır. Bu durum, çalışanların yalnızca bir günlük dahi çalışmış olsa bireysel fon hesaplarındaki haklarını koruyarak, emeklilik dönemlerinde maddi güvenceye sahip olmalarını sağlar.
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi, çalışanlara daha güvenli bir gelecek sunmayı hedefleyen, kapsamlı ve yenilikçi bir modeldir. Emeklilik döneminde gelir kaybını en aza indirmeyi amaçlayan bu sistem, hane halkı tasarruflarını artırarak bireylerin refah seviyesini yükseltme potansiyeline sahiptir.
TES Zorunlu mu?
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), Türkiye’deki tüm çalışanları kapsayan bir sistemdir. TES’e katılım gönüllüdür, yani her birey isteğe bağlı olarak bu sisteme dahil olabilir. Bu esneklik hem çalışanlar hem de işverenler için katılımın kişisel bir tercih haline gelmesini sağlar. Bu şekilde emeklilik planlarını daha esnek bir biçimde düzenlemek isteyen herkes TES’i kullanabilir.
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) Nedir ve Nasıl Çalışacak?
TES, çalışanların emeklilik gelirlerini artırmayı ve tasarruf yapmalarını teşvik etmeyi amaçlayan bir ikinci basamak emeklilik sistemidir. Bu sistemde katılımcılar, kendi katkı paylarını belirleyebilir ve işveren katkılarıyla birlikte fonlarına yönlendirebilirler. TES devlet, işveren ve bireysel katkıların bir arada değerlendirildiği bir yapıya sahiptir. Katılımcılar yatırımlarını yönlendirmek için çeşitli emeklilik yatırım fonları arasından tercih yapabilirler böylece sistem, bireylerin ihtiyaçlarına göre esnek bir şekilde şekillenir.
